نخستین سکونتگاه انسانی در آذربایجان!
معبد مهر در ۶ کیلومتری جنوب شرقی مراغه قرار دارد که به معبد مهرِ ورجوی نیز شهرت دارد. این معبد در روستای ورجوی واقع شده و گردشگران برای بازدید از این روستا و معبد آن باید مسیری نیم ساعته را در جاده‌های روستایی طی کنند. شرایط آب و هوایی این روستا همانند مراغه سرد و مرطوب است. اما چرا این معبد مهم است و برای چه دیدن آن به طی کردن این مسیر می‌ارزد؟ همراه لست‌سکند باشید.
معبد مهر مراغه یکی از نخستین سکونتگاه‌ها و معابد بشر به شمار می آید. این بنای تاریخی به احتمال قوی متعلق به دوره‌ی اشکانی است و مکانی برای برگزاری آیین پرستش مهر( میترا) و متعلق به آیین مهرپرستی میباشد. اهالی منطقه این محوطه را با نام‌هایی مانند «امامزاده معصوم مراغه‌ای»، «اجاق» و «اولیا» می‌شناسند و قسمت‌هایی مانند «معبد»، «قبرستان»، «اصطبل» و «چله خانه» دارد که به‌نظر می‌رسد قبرستانی مربوط به عصر آهن باشد. این معبد در زیر یک گورستان تاریخی قرار دارد و با خاک‌برداری، بخش‌هایی از آن، خود را نمایان کرده و همچنان بخش عمده‌ای ازآن در زیر خاک مدفون است.
معبد “مهر” مراغه، نیایشگاه زیرزمینی و محل پرستش خورشید و برگزاری آیین مهرپرستی، در جنوب روستای ورجوی مراغه به صورت زیرزمینی و صخره‌ای بنا شده‌است. پیروان آیین مهر، آن را با تراشیدن قطعه سنگی عظیم از جنس شیست با دهانه‌ای به عرض ۵/۴ متر به وجود آورده‌اند.این بنا را از نظر حجم کار و دقت هنرمندانی که در امر حجاری آن دخیل بوده‌اند می‌توان جزء نمونه‌های ارزنده‌ی ستایشگاه‌های باستان دانست.
این معبد به دلیل ساخت و سازهای انجام گرفته در اطراف آن و نفوذ آب‌های سطحی به داخل آن در حال تخریب است. طبق تحقیقات و بررسی‌هایی که در این معبد صورت گرقته است، آرامگاه یکی از علمای بنام و با تقوی مراغه یعنی آخوند ملا معصوم مراغه‌ای یافت شده که بعد از وفاتش در این معبد دفن شده‌است. فرزند ملا معصوم مراغه‌ای، حاج احد آقا قاضی معصومی میباشد که در دوران شجاع الدوله از قضات این شهر بوده است.
